20.01.2010

Jan Švankmajer


Bardzo podobają mi się pomysły "alchemika surrealizmu", czeskiego rzeźbiarza, poety, eseisty i reżysera filmowego. Jan Švankmajer urodził się w Pradze, w latach 1950-54 studiował na wydziale Sztuki Stosowanej w Pradze gdzie po raz pierwszy zetknął się z surrealizmem. Kontynuował naukę w Wyższej Szkole Rzemiosł Artystycznych gdzie studiował scenografię teatralną, potem przerzucił się na wydział lalkarstwa w Akademii Sztuk Dramatycznych (DAMU). W pierwszych latach po studiach pracował w teatrach lalkowych. Zaczynał od prowincjonalnego Liberca, ale już na początku lat 60. założył legendarny dziś zespół Teatr Masek w ramach praskiego Teatru Semafor. Po konflikcie z dyrekcją, Švankmajer i jego współpracownicy związali się z Teatrem Laterna Magika.
Pod koniec lat 60. Švankmajer zaczął coraz głębiej wchodzić w surrealizm. W Pradze od lat 30. XX wieku działała silna grupa surrealistyczna zasilana przez kolejne pokolenia artystów. Należała do niej również jego żona Eva, ceniona malarka, a przy okazji współpracowniczka męża. Sam artysta dołączył oficjalnie do Czeskiej Grupy Surrealistycznej po rozmowie z jej głównym teoretykiem Vratislawem Effenbergerem na początku lat 70., choć animacje w surrealistycznym duchu robił już kilka lat wcześniej.
Po 1968 w Czechach nastał jednak zły czas dla fantastów. Krótkometrażówki Švankmajera coraz częściej trafiły na półki, a w pierwszej połowie lat 70. praktycznie stracił możliwość kręcenia autorskich filmów. Przez niemal dekadę dorabiał realizując animowane czołówki do obrazów innych reżyserów (m.in. do kultowego "Wampira z Ferratu"). Za czasów komunizmu tworzył również książki, ręcznie robione w kilku egzemplarzach, bo żadne czeskie wydawnictwo nie ośmieliło się ich wówczas opublikować.




Linki:
Strona Autora (angielski)
Spis produkcji na YouTube

1 komentarz:

  1. Ja tak z innej beczki... Zapraszam do dołączenia do nowej grupy na Facebook - Kolekcjonerzy z Sudetów pod adresem:
    http://www.facebook.com/group.php?gid=277616488687

    OdpowiedzUsuń

Flagi

free counters